De Emotieberg
In mijn vorige blog: de verschillende fases van een gezin deed ik de uitspraak: ‘Zolang er niet te veel weerstand is bij verandering of beweging, is harmonie vaak te bereiken.’ Dit is met name voor samengestelde gezinnen een belangrijk onderwerp. Binnen samengestelde gezinnen ontstaat er vaak vanuit diverse hoeken wat weerstand. Zolang deze weerstand geen extreme vormen aanneemt (dus het zoeken van professionele hulp is nog niet nodig), dan kan er zeker harmonie bereikt worden. Lees verder als je graag wilt weten hoe deze harmonie bereikt kan worden.
Weerstand bij verandering
Waarom ontstaat er weerstand bij verandering? Weerstand bij verandering is niet zo’n vreemde reactie. Situaties die veranderen zijn vaak onvoorspelbaar en kunnen het gevoel oproepen dat de controle wegvalt. Het niet ervaren van controle kan op zijn beurt weer angst oproepen. Je weet immers niet wat er gaat gebeuren en hoe het met jou zal aflopen. Wanneer iemand zich angstig voelt, dan voelt iemand zich dikwijls ook kwetsbaar. Je kwetsbaar voelen, voelt niet prettig of zelfs onveilig. Het voelt onveilig omdat je het gevoel krijgt dat de ander je gemakkelijk kan raken. De ander kan jou dus gemakkelijk pijn doen. Pijn willen we als mens graag voorkomen. Om pijn te voorkomen worden de fictieve verdedigingsmuren omhoog getrokken. Vanuit een verdedigingsmechanisme ontstaat dan weerstand of woede. Door boos te worden of weerstand te geven krijg je het idee dat je jezelf wat kan beschermen. Vaak lijkt dit op korte termijn te werken. De ander raakt jou op dat moment minder. Echter vormt dit op lange termijn vaak problemen. Zo ontstaat er ruzie of een gespannen sfeer.
Een berg aan emoties
Je kan het geven van weerstand bij verandering zien als een berg van emotie. Deze emotie is hoogstwaarschijnlijk een mix van angst, woede, stress en verdriet. We kunnen de neiging hebben om keihard tegen de berg in te gaan. Dit resulteert er echter vaak in dat de berg groter en hoger wordt. Weerstand tegen weerstand is als olie op het vuur gooien. Het vergroot de weerstand en de emotie alleen maar. Een manier om hier mee om te gaan, is de behoefte achter de weerstand te bekijken.
- Waar is de ander precies bang voor?
- Welke verandering vindt de ander nou precies zo lastig en waarom?
- Waar heeft de ander behoefte aan?
- Welke pijn schuilt er achter de weerstand?
Hoe maak je het jezelf wat makkelijker?
Benoem welke emoties je ziet bij de ander. Erken deze emoties en praat erover. Binnen de psychologie noemen we dit een gevoelsreflectie. Wanneer je bij de ander benoemt wat voor gevoel je ziet, zonder meteen met oplossingen, ideeën, “ja maar” of weerstand te komen, wordt de emotieberg kleiner. Je gooit dan geen olie meer op het vuur en langzaam wordt de berg steeds kleiner. Uiteraard vergt dit veel geduld, oefening en tijd. Maar op deze manier kan je een begin maken. Probeer het geven van gevoelsreflecties eens uit en bekijk het effect.
Tot slot
Wil je meer weten hoe je de emoties binnen jouw gezin in balans brengt en ruimte maakt voor jouw eigen emoties? De e-learning module “Emoties in Balans” helpt je verder. Hierin vind je allerlei oefeningen, informatie en praktische tips.